İsrail’deki protestoları ABD mi fonluyor?

İsrail’deki koalisyon hükümetinde çatlaklara yol açan yargı reformu protestolarıyla ilgili Netanyahu’nun oğlu Yair Netanyahu’nun iddialarına ABD’den cevap geldi. ABD, Yair Netanyahu’nun iddialarını reddetti.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Vedant Patel, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun oğlu Yair Netanyahu’nun İsrail’deki protestolarının ABD tarafından fonlandığı iddiasını reddetti.

Günlük basın toplantısında Patel, İsrail liderinin oğlu Yair Netanyahu’nun sosyal medya hesabından bir makaleyi paylaşarak, “İsrail’deki protestoların arkasında ABD Dışişleri Bakanlığı var. Amaçları Netanyahu’yu devirmek ve İranlılarla anlaşma yapmak” açıklamasına yanıt verdi.

Patel, “Bu suçlamalar tamamen ve açık bir şekilde yanlış. Nitelikli Yönetim Hareketi (Movement of Quality Government) bağımsız bir sivil toplum kuruluşudur ve önceki yönetim tarafından başlatılan bir program kapsamında Dışişleri Bakanlığından oldukça mütevazi bir fon almıştır ve en son aldığı fon İsrail seçimlerinden çok önce Eylül 2020’de verilmiş. Bu yardım Kudüs’teki okulların eğitim programlarına destek vermek üzere sağlanmıştır.” ifadelerini kullandı.

Sözcü Patel, diğer taraftan İsrail’de ülke çapında kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesinin ertelenmesini “memnuniyetle” karşıladıklarını belirtti. Patel, “Uzlaşı için ek zaman ve alan yaratma fırsatı sunan bu kararı memnuniyetle karşılıyoruz” dedi.

ABD’Yİ SUÇLADI

İsrail Başbakanı Netanyahu’nun oğlu Yair Netanyahu, ülkede devam eden protestolara yönelik sosyal medya hesabından açıklamalarda bulunmuş ve ABD’yi suçlamıştı.

Breibart haber sitesinin, Nitelikli Yönetim Hareketi’nin ABD’den aldığı fona değinen haberini alıntılayan Yair Netanyahu, “İsrail’deki protestoların arkasında ABD Dışişleri Bakanlığı var. Amaçları Netanyahu’yu devirmek ve İranlılarla anlaşma yapmak” ifadelerini kullanmıştı. Söz konusu hareketin de İsrail’deki kitlesel protestolara destek verdiği biliniyor.

İSRAİL HÜKÜMETİ, GERİ ADIM ATTI

Tartışmalı yargı düzenlemesi hakkında ulusa sesleniş konuşması yapan İsrail Başbakanı, yargının yetkilerini kısıtlayan düzenlemelere karşı ülke genelinde kitlesel protestoların yoğunlaşması ve genel grevlere gidilmesi üzerine tasarı konusunda geri adım attı.

Netanyahu, “gerçek bir diyaloğa fırsat vermek amacıyla Meclis tatilinden sonrasına kadar tartışmalı yasa tasarılarına mola verme kararı aldığını” söyledi.

Haftalardır ülke genelinde artan protestoların hedefinde olan Netanyahu, “Kabul edemeyeceğim bir şey var. Şiddet yanlısı bir azınlık, İsrail’i parçalamaya çalışıyor, bizi iç savaşa çekmek istiyor ve askerlik hizmetini reddetmek için çağrıda bulunuyor. Bu korkunç bir suçtur.” dedi. Netanyahu, şunları kaydetti:

“Ulusal sorumluluk gereği, yargı reformunun ikinci ve üçüncü oturumlarını Meclisin bu döneminde yapmayı erteleyerek, daha geniş bir konsensüse varmak amacıyla Meclisin gelecek döneminde yapma kararı aldım. Bir yandan bireysel hakları daha fazla güçlendirirken, yargıda kaybolan dengeyi öyle veya böyle yeniden kuracağız.”

Netanyahu’nun tartışmalı yargı düzenlemesini erteleme kararı, koalisyon ortağı aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ile anlaşmasının ardından geldi.

Taraflar arasındaki anlaşma kapsamında, Ben-Gvir’in yönetimindeki Ulusal Güvenlik Bakanlığına bağlı “Ulusal Muhafızlık” isimli yeni bir güvenlik gücü kurulmasının bir sonraki kabine toplantısında onaylanması kararlaştırıldı.

CUMHURBAŞKANI HERZOG: DOĞRU ADIM

Yargı düzenlemesinin ertelediğini duyurmasının ardından Cumhurbaşkanı Herzog ve muhalefet liderleri konuyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.

Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre Herzog, erteleme kararının “doğru adım olduğunu” belirterek, “ateşleri söndürecek samimi bir diyalog zamanının geldiğini” ifade etti.

Eski Başbakan ve ana muhalefet Gelecek Var Partisi lideri Yair Lapid de “yargı düzenlemesinin gerçekten durdurulması” durumunda, müzakerelere katılmaya istekli olduğunu açıkladı.

Eski Savunma Bakanı ve muhalefetteki Ulusal Birlik Partisi Başkanı Benny Gantz da sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, yargı düzenlemesinin “ertelenmesini sağlayan, yüz binlerce protestocuya” teşekkür etti. “Hiç olmamasındansa geç olması daha iyidir” ifadesini kullanan Gantz, “açık yüreklilikle, Cumhurbaşkanlığı çatısı altında müzakerelere hazır olduğunu” kaydetti.

Muhalefet liderlerinden Evimiz İsrail Lideri Avigdor Lieberman ise “Netanyahu’nun samimi bir diyalog niyeti olmadığını ve zaman kazanmak istediğini” savundu.

Yargı düzenlemesinin durdurulması çağrısı yaptığı için görevden alınan Savunma Bakanı Yoav Gallant da Başbakan’ın ismini zikretmeden “düzenlemenin durdurulmasını memnuniyetle karşıladığını” açıkladı.

KOALİSYON HÜKÜMETTE ÇATLAĞA YOL AÇMIŞTI

Netanyahu’nun yargı düzenlemesini askıya alacağına yönelik haberler, koalisyon hükümetinde çatlağa neden olmuştu. İsrail basını, Ben-Gvir’in, yargı düzenlemesinin durdurulması halinde istifa edeceğini ve “koalisyon hükümetini devirme” tehdidinde bulunduğunu aktarmıştı.

Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandıran ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olmasını öngören bir “yargı reformu” planladıklarını duyurmuştu.

Ülke genelinde 13 haftadır on binlerce İsrailli hükümetin yargı düzenlemesine karşı kitlesel protestolar gerçekleştiriyor. 

KARŞIT GÖSTERİ ÇAĞRISI

 İsrail’de Başbakan Binyamin Netanyahu hükümetinin tartışmalı yargı düzenlemesi ülke genelinde kitlesel protestolar ve grevlerle siyasi krize yol açarken, sağcı hükümetin destekçilerinden de “karşıt gösteri” çağrıları geliyor.

Netanyahu liderliğindeki koalisyon hükümetinin, yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olmasını öngören yargı düzenlemesine karşı binlerce İsraillinin katıldığı protestolar gerçekleştirilirken, aşırı sağcı koalisyon yanlıları da Netanyahu’nun düzenlemeyi askıya alma ihtimaline karşı sokağa çıkma kararı aldı.

Hükümet yanlılarının, hükümet karşıtlarıyla eş zamanlı olarak Batı Kudüs ve Tel Aviv’de aynı noktalarda, ilk kez kitlesel gösteriler düzenlemesi bekleniyor.

İsrail Meclisinin Anayasa, Hukuk ve Adalet Komisyonu’nun başkanlığını yapan ve tartışmalı yargı düzenlemesinin mimarı kabul edilen Milletvekili Simcha Rothman, hükümete destek vermek ve yargı düzenlemesinin durdurulmasını önlemek için sağcı destekçilerini sokağa çağırdı.

Aşırı sağcı ve ırkçı politikalarıyla bilinen Dini Siyonizm Partisi Milletvekili Rothman, Twitter hesabından yaptığı paylaşımla, destekçilerini, bugün hükümet karşıtı gösterilere sahne olması beklenen Batı Kudüs’teki İsrail Meclisinin önünde toplanmaya çağırdı.

Rothman, “Seçimlerimizi çalamayacaklar!”, “Halk, yargı sisteminin radikal bir şekilde elden geçirilmesini istiyor.”, “Dışarı çıkın ve seçimi halka geri verin.” ifadelerini kullandı.

Şiddet eylemleriyle bilinen “La-Familia” adlı aşırı sağcı örgüt de akşam saatlerinde, 13 haftadır yargı düzenlemesine karşı gösterilere sahne olan Tel Aviv’in merkezindeki Kaplan Caddesi’nde bir protesto organize etti.

Hükümet karşıtı gruplar ise olası kışkırtma ve şiddet eylemlerine karşı, taraftarlarını aşırı sağcı grupların bulunduğu noktalardan uzak durmaya çağırdı.